Mahatma Jyotirao Phule Jan Arogya Yojana : आरोग्य हेच खरं धन, पण आजच्या काळात एखाद्या साध्या आजारावरसुद्धा हजारो रुपये खर्च होतात. शस्त्रक्रिया, मोठे आजार, औषधोपचार यामुळे सामान्य कुटुंबांचा सारा अंदाज बिघडतो. अशावेळी सरकारची “Mahatma Jyotirao Phule Jan Arogya Yojana” (MJPJAY) ही योजना लाखो गरीब व गरजू कुटुंबांसाठी देवदूत ठरली आहे. चला, आज या योजनेबद्दल सविस्तर माहिती घेऊया.
Mahatma Jyotirao Phule Jan Arogya Yojana म्हणजे काय?
Mahatma Jyotirao Phule Jan Arogya Yojana : ही महाराष्ट्र सरकारची आरोग्य विमा योजना आहे. २०१२ पासून ही योजना सुरू झाली असून, आधी हिला राजीव गांधी जीवनदायी योजना या नावाने ओळखलं जात होतं. २०१७ नंतर तिला समाजसुधारक महात्मा ज्योतिराव फुले यांचे नाव देण्यात आले.
या योजनेअंतर्गत गरीब व आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबांना मोठ्या आजारांवर मोफत व कॅशलेस उपचार दिले जातात. म्हणजेच रुग्णालयात भरती झाल्यावर बिल भरण्याची चिंता करावी लागत नाही.
कोण पात्र ठरते?
- या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अंत्योदय अन्न योजना (AAY) व शिधापत्रिका (Yellow & Orange Ration Card) असलेली कुटुंबे पात्र आहेत.
- शेतकरी आत्महत्याग्रस्त कुटुंबे देखील या योजनेत समाविष्ट आहेत.
- योजनेसाठी वेगळा प्रीमियम द्यावा लागत नाही. सरकार त्याची जबाबदारी घेते.
कोणते आजार कव्हर होतात?
MJPJAY अंतर्गत जवळपास १००० पेक्षा जास्त प्रकारचे आजार आणि शस्त्रक्रिया कव्हर होतात. यामध्ये –
- हृदयाचे आजार आणि बायपास शस्त्रक्रिया
- कर्करोग उपचार
- मूत्रपिंड प्रत्यारोपण, डायलिसिस
- अपघाती उपचार
- मेंदूचे आजार व शस्त्रक्रिया
- प्रसूती व नवजात शिशु उपचार
योजनेमुळे एखाद्या गंभीर आजारावर २ ते ३ लाख रुपयांचा खर्च वाचतो.
किती रुग्णालये जोडली गेली आहेत?
या योजनेत सरकारी तसेच मान्यताप्राप्त खासगी रुग्णालये जोडलेली आहेत. महाराष्ट्रभर ८०० हून अधिक रुग्णालये या योजनेअंतर्गत लाभ देतात. त्यामुळे शहरासोबतच ग्रामीण भागातील लोकांनाही योग्य उपचार मिळतात.
लाभ कसा घ्यायचा?
- पात्र कुटुंबाने आपले आधार कार्ड व शिधापत्रिका सोबत ठेवणे आवश्यक आहे.
- योजनेसाठी नियुक्त केलेल्या आरोग्य मित्राकडे रुग्णालयात कागदपत्रे द्यावीत.
- पात्रता तपासल्यानंतर उपचार लगेच सुरू होतात.
- सर्व खर्च थेट सरकारकडून रुग्णालयाला दिला जातो.
योजनेचे फायदे
- मोफत उपचार – मोठे आजार बरे करण्यासाठी लाखो रुपयांची बचत.
- संपूर्ण महाराष्ट्रभर उपलब्धता – ग्रामीण भागातसुद्धा सहज सुविधा.
- कॅशलेस सेवा – खिशातून पैसे काढावे लागत नाहीत.
- महिला व शेतकऱ्यांना मदत – प्रसूती खर्च व शेतकरी आत्महत्या कुटुंबांना दिलासा.
लोकांची प्रतिक्रिया
या योजनेमुळे अनेकांनी प्राण वाचवले आहेत. हृदय शस्त्रक्रिया मोफत झाल्यामुळे गरीबांना नवजीवन मिळाले आहे. शेतकऱ्यांच्या कुटुंबांना कॅन्सर व डायलिसिससाठी मोठा दिलासा मिळत आहे. काही ठिकाणी रुग्णालयांत प्रक्रियेत वेळ लागतो, पण सरकार सतत सुधारणा करत आहे.
भविष्यातील दिशा
महाराष्ट्र सरकार आता या योजनेत अजून अधिक रुग्णालये आणि आजारांचा समावेश करण्याचा विचार करत आहे. डिजिटल कार्ड, ऑनलाइन ट्रॅकिंग यामुळे प्रक्रिया सोपी होणार आहे. “आरोग्य हक्क” खऱ्या अर्थाने सर्वांपर्यंत पोहोचवणे हे सरकारचे उद्दिष्ट आहे.
Mahatma Jyotirao Phule Jan Arogya Yojana ही महाराष्ट्रातील लाखो कुटुंबांसाठी खरोखर आधारवड आहे. महागड्या उपचाराचा खर्च वाचवून गरीबांना नवी आशा देणारी ही योजना आरोग्य क्षेत्रात मोठा बदल घडवत आहे. प्रत्येक पात्र कुटुंबाने या योजनेची माहिती घेऊन त्वरित लाभ घ्यावा, हाच खरी जनजागृतीचा हेतू आहे.